De redactie heeft de 47e bijdrage in de rubriek Jan’s Column mogen ontvangen. Uiteraard willen we Jan de Jonge weer hartelijk danken voor zijn bijdrage.
Gescheurde spier.
Oranje was helemaal van slag toen Arjen Robben aangaf door een liesblessure niet meer verder te kunnen. U weet ongetwijfeld nog dat diezelfde Robben met een hamstringblessure bijna niet met het WK 2010 kon meedoen. De 78-jarige Dick van Toorn heeft hem toen opgelapt (zijn club Bayern was daar niet blij mee).
In deze column iets over een hamstringblessure. Een scheur in een spier. Een hamstringblessure komt nog al eens voor bij voetballers. Vooral als het seizoen gevorderd is, lijkt het door te vaak en te veel belasting meer voor te komen. De klassieke uitroep of uitspraak is dan:”Ik voelde iets knappen, ineens schoot het erin..”
Nu zijn de hamstrings bij voetballers behoorlijk kort. De meeste van hen kunnen met gestrekte knieën met hun handen net halverwege hun onderbeen, hooguit hun wreef komen. Het is logisch dat die verkort zijn, want hun tegenhangers – de dijspieren – zijn sterk ontwikkeld. De hamstrings zijn bij voetballers vooral de remmers van de strekbeweging van de knie. Daardoor verkorten ze. Nee, hoewel ik al een pensionado ben, win ik het met lengte van de hamstrings nog steeds van de jonge voetballers. Het lukt mij nog steeds mijn handen plat voor mijn voeten op de vloer te zetten met volledig gesterkte knieën. Maar dit terzijde.
Wat gebeurt er om een geknapte hamsting te doen genezen? Hoe pakt het lichaam dat aan?
Touw, kabel, snaren.
Als je een spier voorstelt als een kabel, een koker snaren, begrijp je beter wat er kan gebeuren. Eén of meerdere snaren knappen, heb je een zwakke kabel of koker spieren. Je kan niet meer hard aan die kabel trekken zonder dat er nog meer scheurt. Gitaar spelen met gebroken snaren lukt ook niet. Voetballen met een kapotte hamstring (je hamstring bestaat overigens uit 3 spieren) lukt ook niet.
Het rampgebied.
Als er vezels scheuren treedt ter plekke in de spier de noodtoestand in. Het wordt tot rampgebied verklaart. Je lichaam stuurt er opruimingsploegen naar toe. Gespecialiseerde ploegen maken het rampgebied schoon. Verwijderen alle losse spiervezelstukjes, bloedklonters, rommel en pompen alle vocht weg. Ze hebben daar zo’n drie dagen, dag en nacht, werk aan.
Na drie dagen komen de schade- experts de schade opnemen. Die bestellen materiaal om de scheuren te dichten. Na ongeveer zeven dagen zijn alle bestellingen binnen en kan provisorisch aan herstel worden begonnen door een voorlopige herstelploeg. De gaten en/of scheuren worden provisorisch gedicht. Materialen worden alleen nog maar neergelegd ter vulling van het gat/de scheur. Het is een noodlas zou je kunnen zeggen. Er is nog geen ‘richting’ aan het materiaal gegeven. Dit werk, dit gat dichten, duurt ongeveer een week.
De experts.
Twee weken na het knappen van je hamstring gaan de richtexperts de vezels, de snaren richten. Ze worden weer in model gelegd zoals voor die tijd. Dit maakt het vlechtwerk van vezels steviger en trekvast. Deze experts zijn hier ongeveer een week mee zoet. Het lichaam geeft dan aan dat de klus geklaard is en dat men kan stoppen en de spier geheeld kan opleveren.
Trekvast.
Rond vier weken mag de hamstring weer belast worden, maar sportbelasting is nog te zwaar. De trekvastheid is nog geen 100%. Alleen activiteiten in het dagelijks leven kunnen. Na ongeveer vijf a zes weken zijn de spiervezels weer sport belastbaar. Vanzelfsprekend bouwt je de belasting rustig op in het krachthonk. Heel belangrijk is dan ook de coördinatie te trainen. De bewegingen en acties die je bij het voetballen maakt moeten specifiek getraind worden. Je coördinatie raak je namelijk snel kwijt.
Een voorbeeld. Ik reed ooit vijf weken links in Nieuw Zeeland met een auto met de versnellingspook links van je en richtingwijzerhandel en ruitenwisser omgedraaid. Toen ik hier, net thuis, m’n richtingaanwijzer wilde aanzetten, zette ik m’n ruitenwisser aan. Ik was nog niet getuned op Europese auto’s. Zo is dat bij het weer gaan voetballen ook. De spier moet weer getuned worden. Je moet weer het gevoel terugkrijgen.
De kabel is gerepareerd, het touw is gemaakt, de in- en uitschuifbare ladder schuift weer goed ook bij belasting zou je ook kunnen zeggen, de spier is weer belastbaar. Die reparatie is zo goed dat meer nieuwe strengen spierweefsel aanwezig zijn. De spier is dikker dan voor de blessure.
Wellicht trek je als je merkt dat je hamstring knapt een chagrijnig gezicht. Dan gebruik je 43 spieren en als je weer kunt lachen als je weer je balletje kan trappen gebruik je maar 18 spieren. Dus lach maar, dat kost minder energie.
Jan de Jonge, oktober 2015