Sommige verenigingen hebben er al kennis mee gemaakt en vertegenwoordigers van andere organisaties hebben er vast al eens over gehoord: de maatschappelijke stage. Maar wat is het eigenlijk? Wat kan dit voor een vereniging betekenen?
Een maatschappelijke stage is een stage waarbij leerlingen van het voortgezet onderwijs kennismaken met vrijwilligerswerk. Het is een vorm van leren buiten de school. Door het uitvoeren van vrijwilligersactiviteiten maken zij kennis met allerlei aspecten van de samenleving en werken zij aan hun eigen competenties.
De maatschappelijke stage moet een positieve ervaring worden voor zowel de leerling als de vereniging die de stage aanbiedt. Aangezien de jongeren van nu de vrijwilligers van de toekomst zijn, is dit een unieke kans. Zij kunnen kennis maken met vrijwilligerswerk en zo sociale omgangsvormen, waarden en normen, en verantwoordelijkheidsgevoel leren. De jongeren ervaren hoe leuk vrijwilligerswerk is, waardoor zij misschien na hun stage als vrijwilliger bij de vereniging blijven.
De MaS is een stage van middelbare scholieren (12-18 jaar) in het vrijwilligerswerk. Door het doen van vrijwilligerswerk nemen de leerlingen een kijkje in de samenleving. Ze leren wat het is om zich in te zetten voor een ander of de omgeving zonder er direct iets voor terug te krijgen. Leerlingen lopen stage bij een maatschappelijke organisatie (ofwel: non-profitorganisatie) zonder commerciële doelstelling. Dat betekent dat leerlingen aan de slag kunnen bij een sportvereniging, een zondagsschool, een museum, cultureel festival of buurtvereniging. Ook de zorgsector is heel geschikt om een MaS te lopen.
Hoewel MaS pas vanaf het schooljaar 2011-2012 verplicht is voor álle leerlingen van het VMBO, HAVO en VWO, zijn vrijwel alle scholen (98%) op dit moment al actief met MaS bezig. Scholen mogen zelf kiezen op welke wijze de stage in het onderwijsprogramma wordt ingebouwd en in welk leerjaar de leerlingen op stage gaan. In de praktijk gaan leerlingen vooral in de tweede, derde of vierde klas op pad. Ze zijn dan 13 tot 17 jaar oud.
Kenmerken MaS
De MaS moet voldoen aan een aantal kenmerken. Deze kenmerken hebben betrekking op de duur van de stage, de organisatie waar de stage wordt gelopen en op de leerdoelen van de leerling tijdens de stage.
Duur van de stage
Vanaf de wettelijke verplichting van de stage (schooljaar 2011-2012) geldt een vast totaal aantal stage-uren: VWO 72 uur, HAVO 60 uur, VMBO en praktijk-onderwijs 48 uur.
In de aanloop naar schooljaar 2011-2012 mogen scholen zelf een stageduur kiezen. De overheid stimuleert wel om stages van minimaal 30 uur aan te bieden om zo vast te wennen aan langere stages. De stage-uren mogen verspreid over de schoolloopbaan ingevuld worden, het hoeft dus niet om een aaneengesloten stage van 48, 60 of 72 uur te gaan. In het document stageconcepten (worddocument) worden verschillende vormen van invulling van de stageperiode weergegeven.
Stageplaats met maatschappelijk karakter
De MaS wordt uitgevoerd voor of binnen een vrijwilligersorganisatie, een professionele non-profitorganisatie of bij een maatschappelijke activiteit van burgers.
Stages bij organisaties of bedrijven met een winstoogmerk zijn niet toegestaan, tenzij de stage plaatsvindt bij een maatschappelijk project van dit bedrijf (waarbij niet winst of inzet van goedkope arbeidskrachten centraal staat, maar waarbij het maatschappelijk doel voorop staat).
Leerdoelen laagdrempelig
Het doel van MaS is dat alle jongeren tijdens hun schooltijd kennis maken met én een onbetaalde bijdrage leveren aan de samenleving. MaS moet zinvol zijn voor de leerling (die merkt dat zijn inzet ertoe doet), maar ook voor de samenleving. De zorgsector is bekend met stagairs. Maar vaak gaat het dan om beroepsoriënterende stages.
Enkele voorbeelden:
‘Wij hebben een groep van 18 jongeren op laten leiden als pupillenscheidsrechter bij de KNVB. Deze jongeren zijn nu begonnen met wedstrijden fluiten bij de E- en F-pupillen. Een aantal vindt het erg leuk én met de juiste begeleiding gaat het ons lukken deze jongens en meiden vast te houden. Zo hebben zij een leuke stage gehad bij ons en hebben wij een aantal nieuwe, opgeleide scheidsrechters erbij die bij onze pupillen willen fluiten.’
‘Twee meisjes uit onze B-jeugd kwamen naar ons toe met het verzoek of zij een maatschappelijke stage konden lopen. Wij waren er nog niet helemaal van op de hoogte, maar hebben ons er toen in verdiept. Wij hebben de meiden een IVA-cursus via internet laten volgen. Zij staan nu achter de bar op zaterdagochtend. De meiden zijn blij dat ze bij hun vereniging terecht kunnen en wij zijn blij met hun hulp en de toename van onze kantineomzet op zaterdagochtend.’
Dit is slechts een greep uit de vele mogelijkheden. Buiten de kansen die het een vereniging biedt, begrijpt de KNVB dat het ook veel van de vereniging kan vragen. De KNVB zal clubs daarom de komende tijd informeren over de maatschappelijke stage op www.knvb.nl. Veel informatie is ook te vinden op www.maatschappelijkestage.nl en www.movisie.nl. Voor tussentijdse vragen kan contact worden opgenomen met de afdeling Ondersteuning Clubbesturen van het eigen district.